«Historical dictionary of the Belarusian language»: from idea to release

DOI
10.30842/26583755202219

Poleshchuk N. «Historical dictionary of the Belarusian language»: from idea to release SHLL, Vol. 5. 2022 , 365–390
Abstract

The article is devoted to the generalization of the results of the work on the 37-volumed fundamental «Historical Dictionary of the Belarusian Language», reflecting the vocabulary of the Old Belarusian literary and written language. The developments in the field of diachronic lexicography by scientists from the Institute of Belarusian Culture have been considered; the stages of preparation of the «Historical Dictionary of the Belarusian Language» from the second half of the 20th century to the first decades of the 21st century have been analyzed; and some promising areas of scientific activity related to the Dictionary and its card index have been indicated.

References
  • Budźko I.U. Adliustravannie lieksiki i tekstavych iliustracyj z pierakladaŭ Francyska Skaryny ŭ «Histaryčnym sloŭniku bielaruskaj movy» (Issue 1–37, Minsk, 1982–2017) // Slovo i slovar’. Vocabulum et vocabularium: sbornik nauchnykh materialov. Minsk: Chetyre chetverti Publ., 2017. P. 120–123. (In Bieloruss.)
  • Bulyka A.M. Lieksika vydanniaŭ F. Skaryny jak krynica histaryčnaha sloŭnika bielaruskaj movy // Dyjaliektalohija i historyja bielaruskaj movy: materyjaly Mižnarodnaj navukovaj kanfierencyi. Minsk: Pravo i ekonomika Publ., 2008. P. 7–11. (In Bieloruss.)
  • Biulieteń, 1927–1928 / Instytut bielaruskaj kuĺtury. Miensk: IBK Publ., 1928. No 2. 115 p.
  • Voŭk-Lievanovič O.V. Ab pryncypach i mietadach ukladannia Histaryčnaha sloŭnika bielaruskaje movy // Zapiski addziela humanitarnych navuk. Pracy klasa filalohii. 1929. Vol. 2, kn. 9. P. 1–19. (In Bieloruss.)
  • Generalova E.V. Pokaz leksicheskoi sistemy yazyka v istoricheskom slovare: dostizheniya i problemy // Slovo i slovar’. Vocabulum et vocabularium: sbornik nauchnykh materialov. Minsk: Chetyre chetverti Publ., 2017. P. 128–135. (In Russ.)
  • Zhuravskii A.I. Belorusskaya istoricheskaya leksikografiya // Slavyanskaya istoricheskaya i ehtimologicheskaya leksikografiya (1970–1980): itogi i perspektivy: sbornik obzorov. M.: INION Publ., 1986. P. 94–110. (In Russ.)
  • Zhuravskii A.I. O podgotovke slovarya starogo belorusskogo yazyka // Voprosy yazykoznaniya. 1963. No 4. P. 142–145. (In Russ.)
  • Zhuravskii A.I. Slovar’ starobelorusskogo yazyka. Kartoteka // Vostochnoslavyanskie yazyki. Istochniki dlya ikh izucheniya: sbornik statei. Moscow: Nauka Publ., 1973. P. 33–52. (In Russ.)
  • Žuraŭski A.I. Histaryčny sloŭnik // Bielaruskaja mova: encyklapiedyja. Minsk: BielEN Publ., 1994. P. 136–138. (In Bieloruss.)
  • Žuraŭski A.I. Instrukcyja pa padrychtoŭcy kartateki sloŭnika starabielaruskaj movy XIV–XVIII stst. Minsk, 1965. 40 p. (In Bieloruss.)
  • Žuraŭski A.I. Movaznaŭstva // Instytut bielaruskaj kuĺtury. Minsk: Navuka i technika Publ., 1993. P. 33–59. (In Bieloruss.)
  • Žuraŭski A. Niekatoryja asablivasci bielaruskaj histaryčnaj lieksikahrafii // Pogranicza języków. Pogranicza kultur: studia ofiarowane Elżbiecie Smułkowej. Warszawa: Wydział polonistyki Uniwersitetu Warszawskiego Publ., 2003. P. 81–87. (In Bieloruss.)
  • Žuraŭski A.I. Pryncypy padrychtoŭki histaryčnaha sloŭnika bielaruskaj movy // Histaryčny sloŭnik bielaruskaj movy: u 37 vyp. Issue 1. A–Bien’e / Sklad. T. I. Blizniuk, A.M. Bulyka, P. V. Viarchoŭ [i inš]. / Red. A. M. Bulyka. Minsk: Navuka i technika Publ., 1982. P. 3–44. (In Bieloruss.)
  • Karskii E.F. Chto predstoit sdelat’ po belorusskomu yazyku i literature // Vestnik Narodnogo komissariata prosveshcheniya SSRB. 1921. No 1. P. 25–28. (In Russ.)
  • Kulieš H.I. Mova bielaruskaha zakanadaŭstva XX stahoddzia: hieniezis i evaliucyja. Minsk: BDU Publ., 2015. 303 p. (In Bieloruss.)
  • Malysheva I.A. “Slovar’ russkogo yazyka XVIII veka” i Reestr leksiki russkogo yazyka XVIII veka // Slovo i slovar’. Vocabulum et vocabularium: sbornik nauchnykh materialov. Minsk: Chetyre chetverti Publ., 2017. P. 148–153. (In Russ.)
  • Niekraševič S.M. Sučasny stan vyvučennia bielaruskaj movy // Pracy akademičnaj kanfierencyi pa reformie bielaruskaha pravapisu i azbuki. Minsk, 14–21 listapada 1926 h. Minsk: Vydannie Instytuta bielaruskaj ku’tury Publ., 1927. P. 48–74. (In Bieloruss.)
  • Paliaščuk N.V. «Histaryčny sloŭnik bielaruskaj movy»: etapy i vyniki raboty // Histaryčny sloŭnik bielaruskaj movy: infarmacyjna-daviedačny vypusk / N.V. Paliaščuk [i inš.]. Minsk: Bielaruskaja navuka Publ., 2022. 273 p. (In Bieloruss.)
  • Tarelka M.U. Frahmient nieviadomaha bielaruska-tatarskaha rukapisu XVII stahoddzia // Bielaruskaja linhvistyka. 2015. Issue 74. P. 36–46. (In Bieloruss.)
  • Fel’de O.V. Tipologiya istoriko-terminologicheskikh slovarei russkogo yazyka // I.I. Sreznevskii i istoriya slavyano-russkoi filologii: tendentsii v nauke, obrazovanii i kul’ture: materialy Mezhdunarodnoi nauchno-prakticheskoi konferentsii, posvyashchennoi 195-letiyu so dnya rozhdeniya akademika I.I. Sreznevskogo. Ryazan’, 2007. P. 156–159. (In Russ.)
Keywords

historical dictionary

the «Historical Dictionary of the Belarusian Language»

historical lexicography

historical lexicology

the Old Belarusian literary and written language

card index of the «Historical Dictionary of the Belarusian Language»

PDF